Tác dụng của Nhân Sâm đối với sức khỏe con người
Nhân sâm là một sản phẩm bổ và quý, đứng đầu trong 4 vị thuốc thượng hạng của Đông y bao gồm sâm, nhung, quế, phụ. Nhân sâm là một "liều thuốc kỳ diệu" bởi vì nó có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Đặc biệt là phần rễ của nhân sâm có hiệu quả rất tốt trong việc điều hòa huyết áp.
A. TÁC DỤNG CỦA NHÂN SÂM
Nhân sâm là một vị thuốc quý, quà tặng sức khỏe từ thiên nhiên. Bộ phận dùng làm dược liệu là rễ phơi hay sấy khô của cây nhân sâm (Panax gingseng C.A. Mey.), thuộc họ ngũ gia bì (Araliaceae). Nhân sâm là cây mọc hoang hoặc được trồng ở những vùng cao, nhiệt độ thấp, mát lạnh. Loại sâm tự nhiên quý hơn sâm trồng và loại sâm này được gọi là Sơn Sâm (dã sâm)
Nhân sâm là vị thuốc lợi về các kinh tỳ, phế, tâm. Theo những tài liệu cổ của Y Học Cổ Truyền, nhân sâm có tính bình, vị ngọt, hơi đắng có tác dụng bổ khí, cố thoát, điều tiết cơn khát, ích trí, an thần, kiện tỳ, bổ phế, trấn tĩnh, giảm đau mỏi và chống mệt mỏi.
Những tác dụng của nhân sâm đã được chứng minh là:
1. Giảm căng thẳng tâm thần:
Nhân sâm là dược liệu có thể cải thiện giúp con người tỉnh táo về tinh thần, thay đổi tâm trạng và giảm cảm giác mệt mỏi. Nhân sâm được biết đến là loại thảo dược thay thế các loại thuốc chống trầm cảm và lo âu. Khi một người đang phải trải qua tình trạng căng thẳng tinh thần quá mức, các kích thích tố tuyến thượng thận (cortisol, adrenaline và noradrenaline) sẽ tăng tiết và gây ra những các vấn đề sức khỏe khác. Nhân sâm có thể giúp bạn cân bằng lượng adrenaline trong cơ thể.
2. Kích thích hệ thống miễn dịch và thần kinh:
Tác dụng Nhân sâm là tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể. Các chuyên gia cho rằng nhân sâm có thể cải thiện chất lượng cuộc sống. Đặc tính Adaptogenic có trong thành phần của nhân sâm có tác dụng kích thích sự trẻ hóa tế bào và có thể khôi phục các tế bào bị hư hại ở những người lớn tuổi. Nhân sâm cũng có thể giúp chống lại bệnh cúm và các bệnh truyền nhiễm khác.
3. Điều trị bệnh tiểu đường:
Lượng đường trong máu có thể giảm đáng kể bằng cách sử dụng các chế phẩm từ nhân sâm. Tuy nhiên, nếu bạn đang sử dụng thuốc điều trị đái tháo đường, không nên sử dụng cùng một lúc thuốc với nhân sâm để tránh có thể làm cho lượng đường huyết bị giảm xuống mức quá thấp. Trước khi sử dụng nhân sâm, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ.
4. Ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư:
Sự phát triển của một số loại tế bào ung thư có khả năng bị ức chế bởi nhân sâm. Theo những nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, thành phần Ginsenosides có trong nhân sâm có tác dụng chống lại khối u và có thể gây tổn thương các tế bào ung thư buồng trứng, ung thư phổi, tế bào ung thư tuyến tiền liệt và các tế bào thần kinh. Ngoài ra, nhân sâm cũng có chức năng ức chế sự phát triển chu kỳ tế bào và làm chậm quá trình tăng trưởng của tế bào ung thư.
Trong một số nghiên cứu gần đây, nhân sâm đã được tìm thấy có khả năng làm giảm nồng độ Cholesterol LDL (cholesterol xấu). Các nhà khoa học chứng minh rằng thành phần Ginsenosides chứa trong nhân sâm hữu dụng cho việc giảm mức Cholesterol trong cơ thể.
6. Giảm mệt mỏi:
Vai trò của Adaptogenic có trong thành phần của nhân sâm làm thay đổi sinh lý trong cơ thể để thích ứng với sự mệt mỏi do làm việc mệt mỏi hoặc lao động quá sức.
7. Tăng khả năng chịu đựng:
Nhân sâm được coi là thuốc bổ vì có thể cải thiện khả năng chịu đựng và được dùng phổ biến ở vận động viên. Trong thực tế, một vận động viên cần phải duy trì được thể lực ở mức cao và nhân sâm có thể trợ giúp hữu hiệu cho vận động viên đang tham gia thi đấu.
B. TÁC DỤNG PHỤ CỦA NHÂN SÂM
- Nhân sâm là một vị thuốc bổ cho cơ thể. Tuy nhiên, khi sử dụng nhân sâm bạn có thể gặp một số tác dụng không mong muốn cho cơ thể. Cụ thể là, sau vài ngày sử dụng nhân sâm, bạn có thể xuất hiện cảm giác bồn chồn và dễ kích thích, do tác dụng của nhân sâm có thể làm giảm lượng đường trong máu nên có thể gây ra giảm khả năng tập trung và tụt đường máu.
- Đồng thời, nhân sâm có tác dụng giống Estrogen nên không dùng cho phụ nữ đang mang thai, phụ nữ đang cho con bú và trẻ em. Nguyên nhân là do đã có những báo cáo về sự ảnh hưởng nghiêm trọng hơn như các cơn hen, tăng huyết áp, đánh trống ngực và chảy máu tử cung ở những phụ nữ sau khi mãn kinh.
- Mặt khác, nhiều người do chưa quen sử dụng sẽ cảm thấy nhân sâm có mùi khá khó chịu.
C. BÀI THUỐC VỚI NHÂN SÂM:
1. Độc Sâm thang: Chữa cơ thể quá suy nhược sau khi mất máu nhiều, thần kinh suy nhược.
- Nhân sâm 40g
- Nước 400 ml (2 bát)
- Sắc còn 200 ml (1 bát), cho uống từng ít một, không kể thời gian. Uống xong cần nằm yên.
2. Tứ quân tử thang: Chữa ăn uống kém, thở ngắn, hay mệt mỏi, mặt nhợt nhạt, chân tay đau mỏi, nôn mửa.
- Nhân sâm 10g,
- Bạch truật 9g
- Phục linh 9g
- Cam thảo 6g
- Tất cả tán thành bột. Mỗi lần dùng 6g sắc với 200 ml nước còn 150 ml, uống không kể thời gian.
3. Sâm phụ thang: Chữa những trường hợp mạch suy, kiệt, mồ hôi ra nhiều, chân tay lạnh.
- Nhân sâm 40g (có thể 20g)
- Chế phụ tử 20g (có thể dùng 10g)
- Sinh khương 3 nhát
- Táo đen 3 quả
- Nước 3 bát (600 ml)
- Sắc còn 200 ml (1 bát) chia làm nhiều lần uống trong ngày.
D. NHỮNG NGƯỜI THẬN TRỌNG KHI SỬ DỤNG NHÂN SÂM:
- Nhân sâm là loại thuốc bổ khí đầu vị, song không phải có thể sử dụng cho mọi đối tượng được. Một số nhóm người không sử dụng được nhân sâm như:
- Người thường xuyên bị đầy hơi, trướng bụng, căng tức, đau bụng, sôi bụng, phân nát, lỏng hoặc tiêu chảy không được dùng.
- Đặc biệt, người đang bị đau bụng, tiêu chảy, dùng nhân sâm có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
- Người bị nôn mửa, trào ngược dạ dày, tăng huyết áp cũng không nên sử dụng. Nguyên nhân là do sâm lúc đầu có tác dụng tăng huyết áp, sau lại hạ. Do vậy nếu ở trạng thái tăng huyết áp dễ dẫn đến nguy cơ bệnh tai biến mạch máu não.
- Phụ nữ trước khi sinh nở cũng không nên dùng nhân sâm.
- Người hay mất ngủ nhưng sức đề kháng yếu mà muốn dùng nhân sâm nên dùng buổi sáng với liều lượng thấp, khoảng 2-3g/ngày. Cần lưu ý không dùng lô sâm (hay là đầu núm rễ củ sâm), vì có tác dụng gây nôn.
- Trẻ em có thể trạng yếu, kém ăn, chậm phát triển về thể lực và tinh thần có thể dùng nhân sâm, song không nên quá lạm dụng vì sẽ làm cho trẻ có nguy cơ bị kích dục sớm.
E. MỘT SỐ SẢN PHẨM SÂM TIỆN LỢI:
